የፓርትርያርክ የምርጫ ግርግር ለማኅበረ ቅዱሳንና ለወዳጅ ጳጳሳት ጥቅም እንዳይውል ያስፈራል!

ቅዱስ ፓትርያርኩ ቢቻል ከስልጣናቸው በሆነ መንገድ ቢነሱ፤ ባይቻል እንኳን ባሉበት ተሽመድምደው መስራት የማይችሉበት ገጠመኝ ቢከሰት ብዙ የደከመው ማኅበር፤ ማኅበረ ቅዱሳን እንደነበረ ይታወቃል። በየሲኖዶስ ጉባዔያት ፓትርያርኩም ይሁኑ ጽነት የሞላባቸው ጳጳሳት የየራሳቸውን ዓላማ የማስጠበቅ ህልም ለማሳካት ሲሉ ጥቅምትና ግንቦትን በቤተክርስቲያን አካባቢ የውጥረት ወራት አድርገው እንደሚያሳልፉ የምንረሳው አይደለም። ማኅበሩም ለውጥረቱ መባባስ አንዱ ምክንያት ሆኖ ለመቆየቱ ማሳያዎቹ፤ የሲኖዶስ ነደ እሳትና ጀግና እየተባሉ በስም የሚደገፉት ጳጳሳት ብዙ ጊዜ ከአቡነ ጳውሎስ ጋር እሳትና ጭድ ሆነው በጉባዔው ላይ ውጥረት ፈጣሪዎች በመሆናቸው ነበር። ውጥረት ፈጣሪዎቹን ጳጳሳት ስንመለከት በእርግጥ ከአቡነ ጳውሎስ ጋር እሳትና ጭድ ሆነው ጥቅምትና ግንቦትን የሚያጨሱት ለቤተክርስቲያን የሚቆረቆርና የሚመሰከርላቸው ሃይማኖታዊ፤ ሞራላዊና  ክርስቲያናዊ ማንነት ስላላቸው አልነበረም።  ስለምናውቀው ማንነታቸው፤ የኅሊና ጸጸት ስላላቸው ሳይሆን፤ ይልቁንም በውጥረቱ ውስጥ ብርቱ አሳቢና የቤተክርስቲያን ታጋይ ሆነው በመታየት የራሳቸውን ስብእና ለመገንባትና የስልጣን ጫናቸውን ለማሳረፍ ሲሆን በሌላ መልኩም ማንነታቸውን እንደመጽሐፍ የሚያነባቸውን ማኅበር ዓላማዎች በማስጠበቅ ውጪያዊ ስእላቸውን ለማሳመር ብቻ እንደነበር እንረዳለን።  አሁንስ?  አሁን እንግዲህ በማኅበሩም ሆነ በውጥረት ፈጣሪ ጳጳሳት ዘንድ የሚጠሉት ፓትርያርክ ጥሩም ሰሩ መጥፎ፤ ፍርዱን ለታሪክና ለትውልድ ትተው ላይመለሱ ሄደዋል። የቀሩት እነዚህ ሁለቱ የአንድ ሳንቲም ገጾች ብቻ ናቸው።

   ማኅበሩና ውጥረት ፈጣሪ ነደ እሳት ጳጳሳት ከእንግዲህ ባዶ ቦታውን ለመሙላት ምን ማድረግ እንደሚገባቸው የእኛ ምክር የሚያስፈልጋቸው አይመስለንም። ልንናገረው የምንችለው ነገር ቢኖር  ከዚህ በፊት 7 ኰሚቴ አዋቅረው የፓትርያርኩን እጅ ለማሰር የሞከሩት እንቅስቃሴ የነበረ ቢሆንም  በፓትርያርኩ ብርቱ እርምጃ ተቀምተው የነበረውን ክፍተት ዛሬ ከሞታቸው በኋላ ያለ ከልካይና ተቃውሞ መሙላት መቻላቸውን ነው። ይህ አንድ ድል ሆኖ ሊመዘገብላቸው ይችላል። በእርግጥ የሲኖዶስን ውሳኔ የሚያስፈጽም በየሦስት ወሩ የሚመረጥ ቋሚ ሲኖዶስ አባላት እያለ ዛሬ  የ7 ኰሚቴ መኖር አስፈላጊቱ  ግልጽ አይደለም። ፓትርያርኩ በሕይወት እያሉ ያስፈለገበት ምክንያት ግን ስልጣን ለመንጠቅ ነበር። ዛሬ የሚነጠቅ ስልጣን ስለሌለ በቋሚ ሲኖዶስ ላይ ተደራቢ 7 የኮሚቴ  ሲኖዶስ መመደቡ አስፈላጊ አልነበረም። ይሁን እንጂ ይነጠቅ ዘንድ የተፈለገው ሥልጣነ ፓትርያርክ ባዶ ቢሆንም ይህንን  የሚጠብቅና የሚከላከል ኃይል ስለሚያስፈልግ እንዲቋቋም ተደርጓል። በመጪው ጊዜ ስልጣነ መንበሩንም ለመሙላት ይህ ኰሚቴ አመቻች ኃይል ሆኖ ያገለግላል ማለት ነው። ከዚያም በላይ የዚህ ኰሚቴ አስፈላጊነት በፓትርያርኩ መንበር ላይ የተፈለገውን ሰው ለመሰየም ይቻል ዘንድ ፍርሃትና ጥርጣሬን ለመከላከል ብሎም በሃይማኖታዊ ነጻነታችን ውስጥ ጣልቃ መግባት ይቁም የሚል ተዋጊ ኃይል ሆኖ የተቋቋመ ስለመሆኑም እንገምታለን።  ጣልቃ ሊገባ ይችላል ተብሎ የሚፈራው ወገን ደግሞ አንድም ከውጪው ዓለም በፓትርያርክ አቡነ መርቆሬዎስ የሚመራው ሲኖዶስ ከሕዝብና ከመንግሥት ጋር በሚያደርገው ድርድር ምክንያት ሊመለስ ይችላል የሚል ፍርሃትና ስጋት አለ። በሌላ መልኩም ሁለቱ ቡድኖች ማለትም ማኅበሩና የማኅበሩ ታማኝ የጳጳሳቱ ኰሚቴዎች ያዘጋጁት እጩ በመንግስት ጣልቃ ገብነት ወደ መንበሩ እንዳይመጣ ሊደረግ ይችላል የሚልም ፍርሃት ታሳቢ ነው።  ስለዚህ ይህንን ውጥረት በማርገብ  ዓላማቸውን ለማስጠበቅ አስቀድሞ በሚዲያ ስራ የማንቃትና፤ የማደራጀት ላይ መስራት አስፈልጓቸዋል። ከዚህ ውስጥ አንዱ ማሳያ የማኅበሩ አፈ ብሎግ ደጀ ሰላም ደጋግማ የምታወጣው ጽሁፎች ሊጠቀሱ ይችላሉ። እስኪ ለአብነት እንመልከት።

“ቤተ ክርስቲያናችን አዲስ ፓትርያርክ ከመምረጧ አስቀድሞ አሁን ከገባችበት ዝብርቅርቅ ሁናቴ ለማገገም፣ ከሐዘኗም ለመጽናናት እና አሠራሯን በሥርዓተ አበው መሠረት ለማከናወን ጊዜ ያስፈልጋታል።”

መቼም ማኅበረ ቅዱሳን በአቡነ ጳውሎስ ኅልፈት  እንደሰውኛ ሃሳብ በሞት ደስ ባይሰኝም ሀዘን ላይ ወድቆ፤ ድንኳን ጥሏል ማለት መቀለድ ይሆናል።  ጥቅምትና ግንቦት በመጣ ቁጥር ነደ እሳቶቹ  ጳጳሳት በጉባዔ ላይ ፓትርያርኩን ከማብገን ወጥተው ከሞታቸው በኋላ  በአቡነ ጳውሎስ ሞት ደረታቸውን እየደቁ ሀዘን ተቀምጠዋል ቢባልም ማሾፍ ነው። ታዲያ እነደጀ ሰላም ከሀዘናችን ለመጽናናትና ከዝብርቅርቁ ለማገገም ጊዜ ያስፈልገናል ሲሉ ምን ማለታቸው ነው? አዎ ሁኔታዎችን እስክናመቻች አታስቸኩሉን የማለታቸው ነገር የሚያሳየን፤ አስቸኩለው ኮሚቴ ማዋቀራቸውና ከፓትርያርኩ ሥርዓተ ቀብር በኋላ ይደረጋል የተባለውን ዐቃቤ መንበር በማስቀመጥ ማጣደፋቸው፤ አታስቸኩሉን፤ ሁሉን እስክናመቻች የምትዘናጉበትን ጊዜ ስጡን ማለታቸው ነው። 

     ከላይ ለመግለጽ እንደሞከርነው የቤተክርስቲያን አንዱ መጥፎ ገጽታ ባለፉት ዘመናት በሁለት ተከፍላ በአቡነ መርቆሬዎስ ፓትርያርክ የውጪ ሲኖዶስ መኖሯ ነው። ይህ አንድነት ሳይመጣ ኅልፈተ አቡነ ጳውሎስ መሆኑ ቢያሳዝንም አቡኑ በሕይወት እያሉ ለአንድነቱ አለመምጣት የእሳቸው ስልጣን ላይ መቆየት ምክንያት እንደሆነ ሲያሳጧቸው የኖሩት ኃይሎች ከሞታቸው በኋላ ማንነታቸው ገሃድ እየወጣ ነው። ማኅበሩና ነደ እሳቶቹ ጳጳሳት እንደቀደመው ጩኸታቸው እርቁ በአስቸኳይ ይፈጸም የሚል ድምጻቸው ጠፍቷል። እንቅፋት ናቸው የተባሉት ፓትርያርክ እንቅፋት መሆናቸው በሌለበት ሁኔታ አሁንስ ምን ይጠበቃሉ? ከጥልቁ ሀዘን ለመጽናናትና በአቡነ ጳውሎስ ሞት የተሰበረ ልባቸው እስኪያገግም ጊዜ አስፈልጓቸው ይሆን?  ነገሩ እውነትነት ባይኖረውም እንኳን እንደእውነት ብንቀበለው በሥርዓተ አበውም ይሁን በሲኖዶስ ሕግ ከቋሚ ሲኖዶስ ውጪ፤ ኰሚቴ የሚባል የሲኖዶስ አባላት ቡድን ይዋቀራል የሚል ስለሌለ ፓትርያርክ ሳይመጣ የፓትርያርኩን ስልጣን የመቀማት ስራ አስቀድሞ እየተሰራ ስለሆነ ጊዜ ያስፈልጋል የሚባለው የሀዘንና የመጽናናት ቃላት ተራ ማታለያ መሆናቸውን ተግባር ራሱ ያረጋግጣል።የራስን ፍላጎት ከግብ ለማድረስ እንጂ ቤተክርስቲያኒቱ ወደ አንድነት እንድትመጣ ወይም እምነትና ፍቅር የሚጣልበት አባት ወደ መንበር እንዲመጣ ተፈልጎ አይደለም ብለን መናገር እንችላለን። ወደፊትም ቢሆን ቤተክርስቲያንን ወደ አንድነት ለማምጣት የማይጠቅም ኰሚቴ ስልጣን ለመቀማት የተደራጀ መሆኑን ከማስመስከር በላይ አንዳችም መልካም መስራት የማይችል ነው።

ይልቁንም አፈ ብሎጉ ለዓላማው መሳካት የሚያስፈራውን ኃይል እንዲህ ሲል ይጠቁመናል።

«በአዲሱ ፓትርያርክ ምርጫ ላይ የራሳቸው “ጥቅም” እና ፍላጎት ያላቸው አካላት፣ ግለሰቦች እና ቡድኖች መኖራቸው እሙን ሲሆን ከነዚህ ሁሉ ኃይለኛው እና የረዥም ጊዜ ዕቅድ እና ሥልት ያለው ግን መንበረ መንግሥቱን የተቆናጠጠው የኢሕአዴግ አስተዳደር ነው»

እርግጥ ነው፤ በኢትዮጵያ የቤተክርስቲያን ታሪክ ውስጥ  ቤተክርስቲያንን ያልተጠጋ አይነግስም፤ ንጉሡም ቤተክርስቲያንን ለዓላማው ስኬት ካልተጠጋ መውደቁ አይቀርም። አፄ ቴዎድሮስን ለሞት ያበቃቸው አንዱ ምክንያት ከቤተክርስቲያን መጣላታቸው እንደነበር ታሪክ ይናገራል። የሩቁን ትተን የቅርቡን ብንመለከት አፄ ኃ/ሥላሴም ቤተክርስቲያን አንድ ክንዳቸው ነበረች። ፓትርያርክነትን በማስመጣትና ለሥልጣን በማብቃትም ውስጥ ንጉሡ እጃቸው ነበረ። ደርግም ቢሆን ቤተክርስቲያንን ለማጥፋት ባይችል፤ ከእጁ እንዳትወጣ የሚፈልገውን በማስሾምና የማይፈልገውን በመግደል ሚና ነበረው። የኢህአዴግም ረጅም ዓላማና እቅድ እንደፖለቲካ ጫወታ ሕግ ቤተክርስቲያንን በቁጥጥር ስር ማስገባት የሚጠበቅ እንጂ እንግዳ ነገር አይደለም። መረሳት የሌለበት ነገር በአብዮታዊ ዲሞክራሲ መርህ ሳትቆጣጠረው በነጻ የምትለቀው ማኅበር ወይም ድርጅት እንደሌለ ነው። ስለዚህ በየትኛውም መንገድ ሚሊዮኖች አባላት ያሏትን የረጅም ዘመን ተቋም የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተክርስቲያንን በነጻ ይለቃታል ብሎ ማሰብ የዋህነት ነው። ይልቁንም የመንግሥት እጅ በሰፊው እንዲናኝ እድል የሚከፍቱት ጳጳሳትና የቤተክርስቲያኒቱ ኃላፊዎች ራሳቸው ናቸው። ታሪክ የሚያሳየን ያንን እውነት ነው። አቡነ ቴዎፍሎስ ሲገደሉ የጳጳሳት እጅ ነበረበት፤ አቡነ ተ/ሃይማኖት ሲሾሙም ከመንግሥት ድጋፍ ነጻ አልነበሩም፤ የአቡነ መርቆሬዎስም ሹመትና ስደት የመንግሥትና የጳጳሳት የጋራ እጅ እንዳለው ይታወቃል። በአቡነ ጳውሎስም እንዲሁ!

የብጹእ ወቅዱስ አቡነ ጳውሎስ ከእድገት እስከ እረፍት ፎቶግራፎች

የተወጋ ሲረሳ (ክፍል አንድ)

        የጽሁፍ ምንጭ፤ betefikir.blogspot.com

የወደደንን መውደድ፣ የጠላንን መጥላት፣ ለዋለልን መስጠት፣ ለነፈገን መንሣት፣ ላሰበልን መራራት፣ ለዘነጋን መክፋት የብዙኃኑ የሰው ልጅ የአኗኗር መመሪያ ነው፡፡ ምንም እንኳን በጸጋ ዘመን ላይ ብንገኝም ዓለም ገና ዓይን ስለ ዓይን፣ ጥርስ ስለ ጥርስ፣ እጅ ስለ እጅ ከሚለው ምላሽ አልጸዳችም፡፡ እንዲያውም በዚህ ሕግ ግልጽ ሆኖ ከሚስተዋለው ለጠሉኝ እሬት አይነት አካሄድ በበለጠና በረቀቀ መንገድ ሰዎች የልባቸውን ፈቃድ እያረኩ ነው፡፡ ለብዙ ክርስቲያኖች እንዲህ ያለውን እሾህን በእሾህ፣ ደምን በደም የመመለስ ኑሮ ከእምነት ጋር አቻችሎ ማስኬድ አልከበዳቸውም፡፡ ክፉውም ጋር ደጉም ጋር ቋሚ ተሰላፊ የሆኑ ጥቂት ሆድ ሲብሳቸው “ያስቀመጥኩትን ቆንጨራ እንዳላመጣው?” በማለት የሚዝቱ ሁሉን ትተው ሳይሆን ሁሉን ለክፉ ቀን አስቀምጠው የተከተሉት አይናችን ስር ናቸው፡፡

         አብዛኞቻችን ሰው በሚለውና ክርስቲያን በሚለው መጠሪያ መካከል ያለውን ልዩነት ልብ አንለውም፡፡ ሰው ከምድራዊው ጥሪ ተካፋይ የሆንበት መንገድ ሲሆን፤ ክርስቲያን የሚለው ደግሞ ከሰማያዊው ጥሪ ተካፋይ የሆንበት መንገድ ነው፡፡ ሰው በመሆን ውስጥ በምድራዊ ስፍራና በሥጋዊ በረከት መርካት ሲስተዋልበት፡፡ (ማለትም በዚህ ምድር የምንሰበስበው ሁሉ ከፀሐይ በታች ሲሆን) ክርስቲያን በመሆን ውስጥ ደግሞ በሰማያዊ ስፍራና በመንፈሳዊ በረከት መባረክን እናስተውላለን (ኤፌ. 1÷3)፡፡

         ሰው በመሆን ልደት ይህንን ዓለም በሥጋና በደም አቋም ሆነን እንቀላቀላለን፡፡ ክርስቲያን በመሆን (ዳግም በመወለድ) ደግሞ የዘላለም ሕይወትን መቀላቀል ደግሞም የተዋረደው ሥጋችን የጌታን ክቡር ሰውነት መስሎ በሰማይ ከእርሱ ጋር እንነግሳለን፡፡ ስለዚህ ክርስቲያን ሁሉ ሰው መሆንን ቢጋራም ሰው ሁሉ ግን ክርስቲያን አይደለም፡፡ በዚህም ክርስቲያን መሆን ሰው ከመሆን በእጅጉ ከፍ ያለ እንደሆነ እንገነዘባለን፡፡

         “ቀኝ ጉንጭህን በጥፊ ለሚመታህ ሁሉ ሁለተኛውን ደግሞ አዙርለት፣ እንዲከስህም እጀ ጠባብህን እንዲወስድ ለሚወድ መጎናጸፊያህን ደግሞ ተውለት፣ ማንም ሰው አንድ ምእራፍ ትሄድ ዘንድ ቢያስገድድህ ሁለተኛውን ከእርሱ ጋር ሂድ” (ማቴ. 5÷38-42)፡፡ ጌታ በዚህ ክፍል  ላይ ያስተማረው ትምህርት ሰው በሚለውና ክርስቲያን በሚለው ስያሜ መካከል ያለውን ተግባራዊ ልዩነት ግልጽ ያደርግልናል፡፡ በመጀመሪያ እግዚአብሔር ለሚያዘን ነገር ሁሉ የምንፈጽምበትን ኃይል እንደሚሰጠን መተማመን በዚህ ክፍል የተገለጸውን ትምህርት በቅንነት ለመረዳት ወሳኝ ነገር ነው፡፡ ቀኝ ጉንጭን በጥፊ መመታት ውስጥ ያለው ክርስትና ሳይሆን ሰው መሆን ነው፡፡

            እጀ ጠባብን ለሚወስድ ያንኑ መተው ሰው በመሆን ደረጃ የሚከናወን ተግባር እንጂ ክርስቲያን መሆንን አይጠይቅም፡፡ አንድ ምእራፍ በመሄድ ውስጥም እንዲሁ ከክርስትና ይልቅ ያለው ሰው መሆን ነው፡፡ የክርስትናው የአኗኗር ልኬት የሚጀምረው ታዲያ የቱ ጋር ነው? ካልን ሁለተኛውን ጉንጭ በመስጠት፣ መጎናጸፊያን በመጨመር፣ ሁለተኛውን ምእራፍ በመሄድ የሚል ይሆናል፡፡ ከዚህ ያነሰው ግን ማንም ሰው ከሰብአዊ ርኅራኄ በመነሣት አልያም ከሥጋ ሕግ በመነጨ ሁኔታ የሚከውነው ነው፡፡ “የሚወዱአችሁን ብትወዱ ምን ዋጋ አላችሁ? ቀራጮችስ ያንኑ ያደርጉ የለምን? ወንድሞቻችሁንም ብቻ እጅ ብትነሡ ምን ብልጫ ታደርጋላችሁ? አሕዛብስ ያንኑ ያደርጉ የለምን?” (ማቴ. 5÷46)፡፡

         የነከሰንን ማጉረስ፣ የበደለንን መካስ፣ የተጣላንን ገፍቶ መታረቅ፣ የረገመንን ከልብ መመረቅ ተወግቶ እንደ መርሳት ነው፡፡ ጉዳቱ እያለ በደልን አለመቁጠር፣ ስቃዩ እየታየ ጥፋትን መተው፣ ጉድለቱ እየተስተዋለ ኪሳራን አለማስላት መንፈሳዊ የኑሮ ልዕልናን ይጠይቃል፡፡ ክርስትና የተወጋ ሲረሳ ነው!

         ከብሉይ ኪዳን በዳዊትና በሳኦል መካከል የነበረው የገፊና ተገፊ፣ ያሳዳጅና ተሰዳጅ፣ የጠዪና ተጠይ ታሪክ ለተነሣንበት ርእስ ጥሩ ማሳያ ነው፡፡ የመጀመሪያው የእስራኤል ንጉሥ ሳኦል ወደ ንግሥና የመጣበትን መንገድ የስነ መለኮት አዋቂዎች ሲያስረዱ “እግዚአብሔር ከሕዝቡ ጋር የተስማማበት ሂደት ነው” ይላሉ፡፡ ለዚህም ምክንያቱ ሳኦል የእስራኤል ንጉስ የሆነው እንደ እግዚአብሔር ፍላጎት ሳይሆን በሕዝቡ ፍላጎት ተመርጦ በእግዚአብሔር አጽዳቂነት መሆኑ ነው፡፡

          እግዚአብሔር ሳሙኤልን “እንደጠየቁ ቀባላቸው” በማለት ከሕዝቡ አሳብ ጋር ተስማማ፡፡ ይህም በመጽሐፍ ቅዱስ ውስጥ ብቸኛው ክፍል እንደሆነ ይነገራል (1 ሳሙ. 15)፡፡ ምን ጊዜም ቢሆን እግዚአብሔር ከአሳባችን ጋር ከተስማማ ኪሳራው የሰው ነው፡፡ ወደኋላ መለስ ብለን ያለፈውን ፍላጎታችንን እና ዛሬ በዚያ ፍላጎት ላይ ያለንን አተያየት ብንመለከተው ለየቅል ነው፡፡ ያኔ እግዚአብሔር በፊቱ ካቀረብነው አሳብ ጋር ተስማምቶ ቢሆን፤ እንደጠየቅነው ሁሉን ቢሰጠን ኖሮ ዛሬ ከምናፍርበት ነገር ጋር ለመኖር  በተገደድን ነበር፡፡

          እግዚአብሔር ሲሰጥ ብቻ ሳይሆን ሲከለክል፣ ሲመልስ ብቻ ሳይሆን ዝም ሲል፣ ሲያኖር ብቻ ሳይሆን ሲገድልም አይሳሳትም፡፡ የእርሱ ጌትነት ምቾትን ብቻ ሳይሆን ጉስቁልናንም ያጠቃልላል፡፡ ክርስትና መብዛትን ብቻ ሳይሆን መዋረድን፣ መጥገብን ብቻ ሳይሆን መራብን፣ ከፍታን ብቻ ሳይሆን መጉደልንም ማወቅ ጭምር ነው (ፊል. 4÷12)፡፡