"ጉባኤ አርድእት ዘኦርቶዶክስ ተዋሕዶ"

                                         የጽሁፍ ምንጭ፤ ዓውደ ምሕረት

ማኅበረ ቅዱሳን ደጀ ሰላም በተባለው አሸባሪ ብሎጉ ጉባኤ አርድእት የተባለ ማኅበር ተቋቋመብኝ ይህ ማኅበር ደግሞ አያያዙ በሞኖፖል ይዠው የነበረውን የቤተክህነት ሥልጣን ሊነጥቀኝ ነው። የተሰበሰቡት ሰዎችም ከኔ ጨዋና ጥራዝ ነጠቅ አመራሮች የተሻሉ ስለሆነ ግርማ ሞገሳቸው አስፈርቶኛል የሚል አንድምታ ያለው ባለ 9 ገጽ ጽሁፍ ከለቀቀ በኃላ ይህ ገና ከመቋቋሙ ማኅበሩን በጥላው ያሸበረው ጉባኤ አለማው ምንድን ነው? በማለት በቤተክህነት አካባቢ ያለውን ነገር እያጣራን ሳለ gubae ardiet የሚል የፌስ ቡክ ገጽ ላይ አላማውን የሚያስረዳ ጽኁፍ ስላገኘን አላማውን ታውቁት ዘንድ ልናቀርብላችሁ ወድደናል።

ማኅበረ ቅዱሳን በአንድ እግሩ ፖለቲካ በሌላኛው እግሩ ሃይማኖት እየረገጠና በሁለት ሀሳብ እያነከሰ ያለ እኔ ቤተክርሰቲያን ዋጋ የላትም እያለ ቤተክርስቲያንን ለዘመናት ሲጠብቅ የነበረውን መንፈስ ቅዱስን ስፍራ ልቀቅ በማለት ያለአቅሙ እየተውተረተረ በየአቅጣጫው አቧራ በመበተን ቤተክርሰቲያንን እየረበሸ በመገኘቱ ያሳዛናቸው የቤተክህነት ሠራተኞች የመምሪያ ኃላፊዎችና የደብር አለቆች የተሰባሰቡበት ጉባኤ አርድእት አላማው በጽሁፉ እንደሚነበበው ቤተክርስቲያንን ከምንደኞችና ከእበላ ባዮች ለመታደግ እና አባቶችን በሚያስፈልገው ሁሉ ለመርዳት ነው።

እስከቅርብ ጊዜ ድረስ ሁላችንም የምናውቅ ኦርቶዶክሳዊ ጋብቻ የሚባሉ የቤተከርስቲያኒቱ አባለት እርስ በርስ በተገቢው የቤተክርስቲያን ሥርዓት ሲጋቡ ነው። ማኅበረ ቅዱሳን እራሱን ከማኅበርነት ወደ ቤተክርሰቲያንነት ስለቀየረ ማህበረ ቅዱሳን ያልሆነ ሰው እንዳታገቡ የሚል ቀጭን ትእዛዝ ለአባላቱ አስተላልፎል። እንዲህ ያለው በቤተክርስቲያን ላይ የተቋቋመው የአንጃነት ስሜት በሙስሊሙ እንደተቋቋመውና አውነተኛ ሙስሊም ሰለፊ ነው እንደሚለው የሰለፊያ አስተሳሰብ  ሁሉ ኦርቶዶክሳዊነት ማለት ማኅበረ ቅዱሳንነት ነው ወደሚል አባዜ መቀየሩ አስጊነቱን የተረዳው መንግስት ከሁለት ሳምንት በፊት መንገድ ትራንስፖርት በማህበሩ ዋና ሰው በሆነው አቶ ካሳሁን ቢሮ የባለስልጣን መስሪያ ቤት ሠራተኞችን ሰብስቦ  “ማኅበረ ቅዱሳን ከሚባል ሃይማኖት ተጠበቁ” ማለቱ የሚታወስ ነው። 

አሁንም ህዝቡ ማኅበረ ቅዱሳን ከሚባል ሃይማኖት እራሱን እንዲጠብቅ እና በቤተክርስቲያን ጥላ ውስጥ ብቻ እንዲሰባሰብ ኃላፊነት ያለባቸው በትምህርትም በአገልግሎትም የተመሰከረላቸው እውነተኛ የቤተክርስቲያን ልጆች የሆኑ የመምሪያ ኃላፊዎች ሌሎች በቤተክርስቲያኒቱ በኃላፊነት ቦታ ላይ ያሉ አገልጋዮች ያቋቋሙት ይህ ጉባኤ በጥላው ማኅበሩን እንዲህ ያስበረገገ ሥራ ሲጀምርማ ምን ውጤት እንደሚያመጣ በጉጉት የሚጠበቅ ሆኗል። አለማውን በተመለከተ የተዘጋጀውን ጽኁፍ እንድታነቡት አቅርበናል። መልካም ንባብ ይሁንላችሁ።) 

ወነአምን በአሐቲ ቅድስት ቤተ ክርስቲያን እንተ ላዕለ ኵሉ ጉባኤ ዘሐዋርያት

ሐዋርያት በሰበሰቡአት፣ ከሁሉ በላይ በሆነች በአንዲት ቅድስት ቤተ ክርስቲያን እናምናለን

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ፤ አሜን፡፡

"ጉባኤ አርድእት ዘኦርቶዶክስ ተዋሕዶ"

"የአርድእት መንፈሳዊ ኅብረትን ለመመሥረት የቀረበ መነሻ ጽሑፍ"

"ወንድሞች በኅብረት ቢኖሩ እነሆ መልካም ነው፤ እነሆም ያማረ ነው" (መዝ 132(133) ፡ 1)

ትውልድ ያላወቀው ኢትዮጵያዊው ሰው!

ብዙዎቻችን ኢትዮጵያዊ መሆን ማለት ኢትዮጵያ ውስጥ መወለድ ብቻ አድርገን እንቆጥራለን። ያ ግን ከእውነታው ብዙ የራቀ አስተሳሰብ ነው። በምንም መመዘኛ ኢትዮጵያ ውስጥ መወለድና ኢትዮጵያ ዜጋ መያዝ ማለት ኢትዮጵያዊ ማለት አይደለም የሚል አቋም አለኝ። ምክንያቱም ኢትዮጵያዊ ማለት በኑሮው፤ በባህሉ፤ በወጉ፤ በቋንቋው፤ በእምነቱ፤ በታሪኩ፤ በድርጊቱ ሁሉ ኢትዮጵያዊ ሆኖ መገኘት ነውና። ባህሉን፤ አኗኗሩን፤ ወጉን፤ ቋንቋውን ታሪኩንና እምነቱን፤ትውፊቱን ሁሉ ከኢትዮጵያዊነት አተያይ ውጪ ያደረገ ትውልድ እንደ ሸቀጥ /Made in………/ ተብሎ ኑረቱ የሚገለጽበትን የባእድ ሀገር የማንነት ስያሜ ይሰጠዋል እንጂ ኢትዮጵያዊ ሰው ሊባል የተገባው አይደለም። ኢትዮጵያዊ ሆኖ ከመኖር ውጪ ኢትዮጵያዊነት ሊኖር አይችልምና። ያ ማለት ግን ከሌላው ዓለም ሚዛን ጋር ራሱን እየጠበቀ፤ የጎደለውን እየሞላ፤ የጎዳውን እያረመ አይሄድም ማለት ሳይሆን ማንነቱን በሌሎች ማንነት ውስጥ በመለወጥ፤ በመተካት ወይም በመደረት  ኢትዮጵያዊ መባል እንዳይቻል  ለማሳየት ተፈልጎ ነው።

ስለኢትዮጵያና ኢትዮጵያዊነት የተጻፉ ሰፋፊ ጥናቶች እንደተጠበቁ ሆነው በዚህ ጽሁፍ ለመዳሰስ የተፈለገው በርእሱ ላይ የተጠቀሰውን «ትውልድ ያላወቀው ኢትዮጵያዊውን ሰው» በተመለከተ በአጭር ምልከታ ለማብራራት ነው።

«ትውልድ ያላወቀው ኢትዮጵያዊ ሰው» በብዙዎች ዘንድ መምሩ/መምሬ/ ወይም ቄስ ተብሎ በማእረገ ክህነቱ የሚጠራው የኢትዮጵያው የገጠር ቤተክርስቲያን አገልጋይ /ካህን/ ነው። በእርግጥ ዘመኑ መምሩ/ መምሬ/ ወይም ቄስ የሚለውን ስመ ተጸውኦ ሲያዘምነው በከተሜው ዘንድ «ቀሲስ» መባሉ ቢታወቅም ያ የገጠሩ ቄስ/ መምሩ/፤ ከዚህ እንግዳ የዝመና ጥሪ ጋር ብዙም ትውውቅ ስለሌለው ያችን ከምንም በላይ የሚያከብራትን፤ የሚወዳትንና የሚጠብቃትን የ«መምሬ» እገሌን ጥሪ እስከዛሬ ሳይለቅ እንደያዘ ይገኛል። ቄስ እገሌ ወይም መምሬ እገሌ ተብሎ መጠራታቸው ለእነርሱ ኩራታቸውና ክብራቸው  ስለመሆኑ በቅርብ የምናውቃቸው ዘመዶቻችን እንደሚናገሩ  ለዚህ ዋቢዎች ነን።

እነ መምሩ/መምህሩ/ የሚከበሩትና  የሚወደዱት ገጠር ስለኖሩ ሳይሆን ለነግህ ኪዳን፣ ለሰርክ ጸሎት የሚተጉ ከመሆናቸው ባሻገር እንደ ተራው ህዝብ ኑረትን ኖረው፤አርሰው ቆፍረውና ጎልጉለው የሚተዳደሩ፤ የተጣሉትን አስታርቀው፤ የታመሙትን ጠይቀው፤ በቤታቸው፤ በጎረቤታቸውና በአካባቢያቸው ፈሪሃ እግዚአብሔርን ኖረውትና አስተምረው፤ ሕዝቡ በግብረ ገብነትና በመከባበር ማኅበራዊ ኑሮውን በኅሊና ዳኝነት እንዲገፋ በማድረግ ከማንም በላይ ኢትዮጵያዊነት የሚታይባቸው የሕብረተሰብእ አንጓዎች በመሆናቸው ነው።

እነመምሩ በቀደሙት ዘመናት ከቤተክርስቲያን የምትሰጣቸውን 10 ብርና 20 ብር ወይም በቁና የምትሰፈርላቸውን የእህል  የድርጎ መዋጮ እንደክፍያ ቆጥረው ሳይሆን ኃላፊነትና ግዴታቸውን አውቀው በማኅሌቱ፤ በሰዓታቱ ቆመው ሲያድሩ ብርታታቸውና ጥንካሬአቸው በእውነቱ ያስገርማል። የሀገር ዳኛ ሳለ እነመምሩ የምእመናን ዳኛ ናቸው። ቃላቸው ይፈራል፤ ይከበራል። ምክራቸውና ተግሳጻቸው በሁሉም ዘንድ ቅቡል ነው።

አፄ ዓምደ ጽዮንና የኢትዮጵያ አንድነት

ፀሐፊ፤ ሔኖክ ጌትነት

አፄ ዓምደ ጽዮን ንጉሠ ነገሥት ዘኢትዮጵያ

ግዛት      ከ1314-1344 ፤  ቀዳሚ ንጉሥ  አፄ ውድም አርእድ(አባት)

ተከታይ ንጉሥ፤  አፄ ነዋየ ክርስቶስ/ ሰይፈ አርእድ ልጅ/

ባለቤት ፣ ብሌን  ሳባ/ የባሕረ ነጋሲ ንግሥት/

ሙሉ ስም፤  ገብረ መስቀል

ሥርወ-መንግሥት፤   ሰሎሞናዊ

አባት ፤     ውድም አርእድ

ሀይማኖት  የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ክርስትና

ቀዳማዊ አጼ ዐምደ፡ጽዮን (የዙፋን ስም ገብረ መስቀል) ከ1314 እስከ 1344 ዓ.ም. የነገሡ ሲሆን በጥንቱ ዘመን ከተነሱ ነገሥታት ውስጥ በኢትዮጵያ ታሪክ ላይ ሰፋ ያለ አሻራ ትተው ካለፉት (ለምሳሌ፦ ዘርአ ያዕቆብ ) ጎን ወይም በላይ ስማቸው ይጠቀሳል። አጼ ዐምደ ጽዮን የአጼ ይኩኖ አምላክ የልጅ ልጅና የአጼ ውድም አርእድ ልጅ እንደሆኑ ይታመናል፡፡ ይኩኖ አምላክ አዲሱን የሰሎሞን ስርወ መንግስት ቢመሰርቱም፣ በልጅ ልጆቻቸው የነበረው ፉክክርና አዲስ ከሚስፋፋው የእስልምና ሃይማኖት የሚሰነዘረው ጥቃት ስርዓቱን ስጋት ላይ የጣለ ነበር። አጼ አምደ ጽዮን ይህን ፉክክር በማስቆምና በዘመናት በማይደበዝዘው ጀግንነታቸው የኢትዮጵያን ድንበር ከሞላ ጎደል አሁን በሚታወቀው መልኩ በማስቀመጥ፣ የአዲሱን ስርወ መንግስት መሰረት በማጽናት እንዲሁም በማረጋጋት ዝናቸው በጥንቱ አለም ክአፍሪቃ ቀንድ እስከ አውሮጳ የተንሰራፋ ነበር።

1/ የአጼ ዐምደ ጽዮን ዘመንና ዘመቻዎች

ዘመቻ ወደ ደቡብ ምዕራብና ሰሜን ኢትዮጵያ

ዓምደ ጽዮን በእንዴት መንገድ ወደ ስልጣን እንደመጡ መረጃ የለም፣ ስለሆነም ታሪክ አጥኝው ታደሰ ታምራት ንጉሱ ከአባታቸው ጋር ትግል ገጥመው ዘውድ ላይ እንደወጡ መላ ምት ያቀርባል ። ንጉሱ በመንግስታቸው መጀመሪያ (፲፫፻፲፮ ዓ.ም. ) የተሳካላቸው ዘመቻዎች በጎጃም፣ ዳሞትና ሐድያ በማድረግ እኒህ አካባቢወች እንዲገብሩ ሆነ[5]። ሆኖም በኒህ ዘመቻወች ትኩረታቸው ስለተሳበ በተገኘው ክፍተት የእንደርታ ገዢ የነበረው ይብቃ እግዚ የአምባ ሰናይት፣ ብልሃትንና ተምቤን ሰራዊትን በማደራጀት በንጉሱ ላይ ተነሳ ። በ1320ዓ.ም ንጉሱ የይብቃ እግዚን አመጽ ከደመሰሱ በኋላ በአምባ ሰናይት የጦር ዕዝ አቋቋመው ወደ ስሜን በመዝመት እስከ ቀይ ባህር ድረስ ያለውን ክፍል ለመቆጣጠር ቻሉ። በዚህ ወቅት እንደርታን እንድታስተዳድር የተሰየመችው የትግሬ ተወላጅ የነበረችው የንጉሱ ሚስት ንግስት ብሌን ሳባ ነበረች። ስልጣኗም ባልታ ብሃት በመባል ይታወቅ ነበር። ቆይቶ እንደርታን እንዲያስተዳድር የተደረገው የንጉሱ ሦሥተኛ ልጅ ባህር አሰገድ በማዕከለ ባህር ማእረግ ነበር፣ ግዛቱም እስከ ቀይ ባህር ወደብ ድረስ የተንሰራፋ ነበር ።