በዳዊት ወርቁ
pomjos@yahoo.com
ቱኒዚያዊው የሃያ ስድስት ዓመቱ ወጣት ሙሐመድ ቡዓዚዝ፣ ጋሪ እየገፋ ፍራፍሬና አትክልት በመሸጥ ኑሮውን የሚገፋ የጎዳና ላይ ለፍቶ አዳሪ
ነበር፡፡ በሚያገኛት ጥቂት ፈረንካም የራሱንና የስምንት ቤተሰቡን ነፍስ ይቀልብ ነበር፡፡ ፋይዳ ሃምዲ የተባለች ፖሊስ፣ ዘጠኝ ራሱን መደጎሚያ ጋሪውንና ፍራፍሬውን በግፍ እስክትነጥቀው ድረስም፣ ለሰባት ዓመታት ያህል በደቡብ ቱኒዚያ 300 ኪሎሜትር ያህል ከምትርቀውና ሲዲ ቡዚድ ከምትባለው የትውልድ ስፍራው እንደ ሁለተኛ ዜጋ ተቆጥሮ፣ ማስኗል፣ ተንከራቷል፣ በእሰራለሁ አትሰራም እንካ ሰላንቲያም ከጥቃቅን ሹመኞችጋ እሰጥ አገባ ገብቷል፡፡ በመጨረሻም ውድ ህይወቱን ከፍሏል፡፡
እንዲህ አይነት ተደጋጋሚ ሁኔታ ብዙ ጊዜያት አጋጥሞት የነበረው ሙሐመድ ቡዓዚዝ፣ በቀን ያገኝ የነበረውን 10 ዲናር፣ (በኢትዮጵያ 126 ብር ያህል) ንብረቱን ትመልስለት ዘንድ እንደ እጅ መንሻ አድርጎ የዕለት ጉርሱን ለነጠቀችበት ፖሊስ ፋይዳ ሃምዲ አቅርቦ ነበር፡፡ ነገር ግን፣
የፋይዳ ሃምዲ ምላሽ በህይወት የሌሉትን አባቱን መስደብና የሙሐመድ ቡዓዚዝን ጉንጭ በጥፊ ማጮል ነበረ፡፡ በድርጊቱ ከፍተኛ ውረድት የደረሰበት ሙሐመድ ቡዓዚዝ፣ የደረሰበትን በደል አቤት ለማለት ወደ በላይ አካላት ቢያቀናም፣ የበላይ አካላት ተብዬዎቹ ከእጅ አይሻል ዶማ በመሆናቸው አቤቱታው የውሃ ሽታ ሆነ፡፡
ዘጠኝ ራሱን የሚያኖርበትን ጋሪና አትክልት በግፍ ከተነጠቀ አንድ ሰዓት በኋላም፣ ሙሐመድ ቡዓዚዝ፣ ምን ሊያደርግ እንዳሰበ ለቤተሰቦቹ እንኳ ትንፍሽ ሳይል፣ ልክ ከቀኑ 5፡30 ሲሆን ንብረቱን ወደ ተነጠቀበት አደባባይ በማምራት በገዛ ሰውነቱ ላይ ቤንዝን ካርከፈከፈ በኋላ፣ ከአስተዳደሩ ያጣውን ፍትህ የገዛ ነፍሱን በማጣት ‹‹አግኝቷል››
ለሰላማዊው ለፍቶ አዳሪ ሙሐመድ ቡዓዚዝ ሰላማዊ ጥያቄ፣ ፖሊስ የሰጠው ኢ-ምግባራዊ
ምላሽና የባለሥልጣናት ቸልተኝነት ያስከተለው ውጤትም፣ ጅማሬውን በሲኢዲ ቡዚድ ያደረገና በኋላም ቀስበቀስ መላውን ቱኒዚያና ከፊል
የዓረብ አገራትን ያካለለ ሕዝባዊ አመጽ ነበር፡፡ አመጹ ሥር ሰዶም፣ በተለይም ፌስቡክና ዩቲዩብን በመሳሰሉ ድረገጾች የሱቅ መስኮቶችን
በሰባበሩና መኪኖችን ባወደሙ ወጣቶች ላይ ፖሊስ የወሰደውን ኢሰብአዊ ርምጃዎች የሚያሳዩ ምስሎች እንደሰደድ እሳት ተስፋፉ፡፡
የማታ ማታም፣ የሙሐመድ ቡዓዚዝን ነፍስ ለማዳን በዋና ከተማዋ ቱኒዝ አቅራቢያ በሚገኝ ሆስፒታል ርብርብ ቢደረግም፣ ክፉኛ
በመጎዳቱ፣ ታሪቅ ጣይብ ሙሐመድ ቡዓዚዝ ጃንዋሪ 4 2010 (ታህሳስ 26፣ 2002 ዓ.ም.) በተወለደ 26 ዓመቱ፣ እስከመጨረሻው
አንቀላፍቷል፡፡
ከህልፈቱ በኋላም የዓረቡ ዓለም ታሪክ ይለወጥ ዘንድ ታላቅ ድርሻ ላበረከቱ ሌሎች አራት ሰዎችን ጨምሮ፣ የሻክሃሮቭን ሽልማት ተሸልሟል፡፡ የቱኒዚያ መንግሥትም ምስሉን በአገሪቱ ቴምብር ላይ በማስፈር ክብር ሲያጎናጽፈው የእንግሊዙ ታይም መጽሔት የ2011 የዓመቱ ምርጥ ሰው ብሎታል፡፡
ከጥቃቅን ሹመኞች ዕይታ ውስጥ ያልገባውም የሙሐመድ ቡዓዚዝ ጉዳይም፣ የሀገሪቱ ፕሬዝዳንት ዚን ኢል አቢድን ቤን አሊ በትረ መንግሥታቸውን እስከማጣት ድረስ የከበደ፣ ትልቅ ዋጋ እንዲከፍሉ አድርጓቸዋል፡፡
ዛሬ ለማነሳው ነጥብ ይመቸኝ ዘንድ እንደ አብነት የሙሐመድ ቡዓዚዝን ቅንጭብ ታሪክ አነሳሁ እንጂ፣ በዓለማችን፣ በተለይም በአህጉራችን አፍሪቃ፣ ደግሞም በእኛ ኢትዮጵያ በየዘመናቱ የሚፈጠሩትን፣ ሙሐመድ ቡዓዚዚዎችና ፋይዳ ሃምዲን መሰል ተበዳዮችንና በዳዮችን
ዘመንና ታሪክ ሲቆጥሯቸውና ሲያስታውሷቸው ይኖራሉ፡፡
ታዝባችኋል፣ አንዲት እናት በድንገት ምጥ ይዟት፣ አሊያም የሆነ ላገር የሚጠቅም፣ ገና ሮጦ ያልጠገበ ጎረምሳ፣ አንዳች አደጋ ነገር ደርሶበት ወደ አንድ ክሊኒክ አሊያም ሆስፒታል በህክምና ህይወታቸውን ለማትረፍ ሄደው፣ በጊዜው ተረኛው ሐኪም ባለመኖሩ ምክንያት እናቲቱ ምጡ ጠንቶባት፣ ጎረምሳውም ደሙ ፈሶ ለሞት ከተዳረጉ በኋላ፣ ዜጎች፣ ‹‹ አዬ እኛ አገርማ ምን መንግሥት አለ!!›› እያሉ እንባቸውን ወደላይ ሲረጩ? . . .
ታዝባችኋል፣ ዜጎች ለዘመናት ነጭ ላባቸውን አንጠፍጥፈው የሰሩትን ገንዘብ በማጅራት መቺዎች ከተዘረፉ በኋላ፣ ‹‹በገዛ አገራችንኮ ሠርተን መኖር አልቻልንም፣ ንብረታችን የቀማኞች ሲሳይ እየሆነ ለህይወታችን እንኳ እየሰጋን ነው፣ ታዲያ እንዴት ነው የሚቀርጠን መንግሥት ህይወታችን ከተራ የመንደር ሌቦችና ዘራፊዎች ሊታደገን የሚችለው›› ሲሉ? . . .
ታዝባችኋል፣ የሆነ መንደር መብራት ወይም ውኃ በተደጋጋሚ እየተቋረጠ፣ ዜጎች ‹‹አዬ የኛ መንግሥት፣ በጨለማ ስንዋጥና፣ ውኃ ስንጠማ እንኳ የማያውቅ ከንቱ መንግሥት›› ሲሉ ሲንገፈገፉ፣ ሲማረሩ፣ ሲያለቅሱ? . . . (በነገራችን ላይ የሆነ ቦታ በተደጋጋሚ እንዲህ አይነት ሁኔታ ሲከሰት የሌላ ቀበሌ ሰዎች እንዴት ነው እሱ፣ እናንተ ቀበሌ አንድ የዘመኑ ሰው የለም እንዴ . . . ብለው እርስ በርስ ይጠያየቃሉ፣ ምክንያቱም የዘመኑ ሰው ያለበት መንደር ውሃም ሆነ መብራት ተቋርጦ ስለማይሰነብት )
በሐሰተኛ ሰነድ፣ በተጭበረበረ ማስረጃ፣ በገንዘብና ስጦታ በጉቦኛ የፍትህ አካላት ፍትህ ተጣሞባቸው፣ አቤት የሚሉበት አጥተው በራቸውን ዘግተው ስለሚያነቡ ወገኖችስ ምን ያህል ታዝባችኋል?
. . .
ውበቷን በልባቸው ከቋመጡና ተክለሰውነቷን ባይናቸው ከቀላወጡ በኋላ አልጋ ላይ እንዴት ልትሆን እንደምትችል እያሰላሰሉ፣ ብዙ ሺ የውኃ ጋሎን የያዘ የእሳት አደጋ መኪና እንኳ ሊያጠፋው የማይችል የወሲብ እሳት አይኖቻቸው ውስጥ እየተንቀለቀለ፣ ያቀረቡላትን የወሲብ ግብዣ አልቀበልም ስላለቻቸው ብቻ ‹‹ቀልቤ አልወደዳትም››፣ ወይም ‹‹ለስራው የሚሆን የተሟላ መረጃ አላቀረበችም››፣ አሊያም ‹‹ቆንጆ ሴት ሥራ አይሆንላትም›› በሚል እንቶፈንቶ ምክንያት ብቻ ለሥራ ያስገባችውን ሲቪ የቅርጫት እራት ስለሚያደርጉ ሹመኘኞችስ? . . . እኔ ለጊዜው የመጣልኝን አልኩ እንጂ ይኼን ጊዜኮ እናንተ የታዘባችሁት በርካታ ከዚህ የከፉ ጉዳዮች አእምሯችሁን አጣበዋል፡፡
አገራችን በየዘመናቱ በእንደዚህ አይነት ጥቃቅንና አነስተኛ የየዘመኑ ሹመኞች ሰለባ ናት፡፡ ታዲያ ብዙ ጊዜ በነዚህ ሰዎች ምክንያት
ትልቁ መንግሥት በዜጎቹ ይሰደባል፣ ይብጠለጠላል፣ ይታማል፣ ይጠላል፣ ሲያልፍም አመጽ፣ ኩዴታና አብዮት ይነሳበታል፡፡